De Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij of kortweg OVAM is het Vlaams agentschap dat zich bezighoudt met afvalbeleid en bodemsanering. Het agentschap is gevestigd in Mechelen en valt onder het beleidsdomein Omgeving van de Vlaamse overheid.
Historiek OVAM
De Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) werd opgericht in 1981 door de Vlaamse Raad. Het decreet dat tot de oprichting leidde, regelde de voorkoming en het beheer van afvalstoffen. Ook de sanering van verontreinigde bodems werd hierin opgenomen. De oorspronkelijke naam van het agentschap was “Openbare Afvalstoffenmaatschappij voor het Vlaams Gewest”. Minister Galle was de initiatiefnemer van de oprichting van OVAM als Vlaamse openbare instelling (VOI). De OVAM is verantwoordelijk voor de coördinatie van de afvalophaling, -sortering en recyclage in Vlaanderen.
In dit beleid werden de volgende doelstellingen geformuleerd:
- het ontstaan van afvalstoffen voorkomen
- het terugwinnen van afvalstoffen bevorderen
- het verwijderen van ontstane afvalstoffen organiseren.
Op 1 oktober 1981 werd de maatschappij operationeel en werd begonnen met de gescheiden ophaling van huisvuil, de uitbouw van containerparken, de terugnameplicht bij aankoop van elektrische toestellen en tal van andere initiatieven. Zo werd op initiatief van de OVAM in 1985 INDAVER opgericht om de afvalverwerking te exploiteren.
Sinds op 1 februari 1995 het bodemsaneringsdecreet van kracht werd, houdt de OVAM zich ook bezig met de problematiek van de bodemverontreiniging. Hier zorgt de maatschappij voor het afleveren van bodemattesten en het monitoren van bodemonderzoeken. Bij verontreinigde bodems worden de bodemsaneringsprojecten en -werken beoordeeld en gemonitord. Wanneer niet voldaan wordt aan de eisen van de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij kan ze optreden om erger te voorkomen. Tevens neemt de maatschappij actief deel aan het beleid inzake bodemsaneringen en de ontwikkeling van brownfields.
De OVAM werd in 2006 een intern verzelfstandigd agentschap met rechtspersoonlijkheid. De naam werd gewijzigd in Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM). De OVAM kreeg ook een nieuwe bevoegdheid: het materialenbeleid. Dit betekent dat de OVAM nu ook verantwoordelijk is voor het verminderen van de milieudruk als gevolg van materialenverbruik en -gebruik.
Enkele van de belangrijkste functies en activiteiten van de OVAM:
- Afvalbeheer: de OVAM is verantwoordelijk voor de coördinatie en uitvoering van het afvalbeheerbeleid in het Vlaamse Gewest. Het ontwikkelt strategieën en initiatieven om de productie van afval te minimaliseren, recycling te bevorderen en de veilige en milieuvriendelijke verwijdering van afval te waarborgen.
- Milieu reglementering: de OVAM speelt een rol bij het uitwerken en handhaven van regelgeving inzake afvalbeheer en milieubescherming. Het stelt richtlijnen en normen vast voor afvalverwerkingsinstallaties, stortplaatsen en andere afval gerelateerde activiteiten om naleving van de milieuregelgeving te waarborgen.
- Gevaarlijke Stoffen: De OVAM is betrokken bij het beheer van gevaarlijke stoffen en materialen. Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij controleert en reguleert de behandeling, opslag en verwijdering van gevaarlijk afval (zoals asbest) om milieuverontreiniging te voorkomen en de volksgezondheid te beschermen.
- Circulaire economie: de OVAM bevordert de transitie naar een circulaire economie door hulpbronnenefficiëntie en duurzaam materialenbeheer aan te moedigen. Het ondersteunt initiatieven die hergebruik, recycling en terugwinning van materialen bevorderen, gericht op het minimaliseren van afval en het maximaliseren van de waarde van hulpbronnen.
- Onderzoek en ontwikkeling: de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij voert onderzoeks- en ontwikkelingsactiviteiten uit om afvalbeheerpraktijken te bevorderen en innovatieve oplossingen te onderzoeken. Het werkt samen met academische instellingen, de industrie en andere belanghebbenden om technologische vooruitgang te stimuleren en duurzaam afvalbeheer te promoten.
- Bewustwording en educatie: de OVAM voert publiekscampagnes en voorlichtingscampagnes om het publiek, bedrijven en andere belanghebbenden bewust te maken van afvalbeheer en verantwoorde afvalpraktijken te promoten.
De rol van Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij in het Vlaamse gewest
Over het algemeen speelt de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij een cruciale rol in het afvalbeheer en de milieubescherming in het Vlaamse Gewest van België. Haar activiteiten zijn gericht op:
- het minimaliseren van afval,
- het bevorderen van recycling en hulpbronnenefficiëntie
- het waarborgen van de veilige omgang met gevaarlijke stoffen (zoals asbest).
In de andere twee gewesten van België zijn de equivalenten van OVAM Leefmilieu Brussel en het Office Wallon des déchets. In Wallonië is er tevens Copidec, een organisatie die de Waalse afvalintercommunales vertegenwoordigt. Copidec is een belangrijk actor in het Waalse afvalbeleid.
Bron: Ovam.be – wikipedia.org